فیلمهای هری پاتر که فیلمهایی انگلیسی-آمریکایی هستند، بر اساس کتابهای هری پاتر و با همان نامهای کتاب ساخته شدهاند. نویسنده این کتابها، جوآن «جو» رولینگ که بیشتر با نام جی. کی. رولینگ است، نوشته شدهاست. او امتیاز ساخت فیلم را در سال ۱۹۹۹ به شرکت برادران وارنر با قراردادی بالغ بر یک میلیون یورو فروخت. از نکات قابل توجه این قرارداد، اصرار جی.کی. رولینگ بر استفاده از بازیگران انگلیسی در این فیلمها است.
این فیلم که براساس کتابهای داستانی هری پاتر نوشته شده، داستان پسر نوجوانی به نام هری پاتر است که در زمان تولدش، جادوگر شیاطین به نام ولدمورت، مادر و پدر جادوگرش را به قتل رساندهاست. داستان این هشت فیلم، دشمنیها و جنگهای او و ولدمورت است.
در سال ۲۰۱۲، هشتگانه فیلمهای هری پاتر، به فروشی بیشتر از ۷٫۷ میلیارد دلار رسید. در کل ۸ فیلم از داستان هری پاتر ساخته شدهاست که تمامشان جزء ۱۰۰ فیلم پرفروش تاریخ بودند. همچنین آخرین فیلم هری پاتر با نام هری پاتر و یادگاران مرگ - قسمت دوم، دوازدهمین فیلم پرفروش تاریخ است.
دانستنی های دنیای هری پاتر را در این مطلب خواهید خواند که به احتمال خیلی زیاد هنگام تماشای این سری فیلمها از نظرتان پنهان ماندهاند. مثلاً همانطور که در عکس اصلی این مطلب میبینید ردپای «نیوت اِسکَمِندِر»، کاراکتر فیلم «جانوران شگفتانگیز» را میتوان در فیلم «هری پاتر و زندانی آزکابان» دید.
در فیلم «هری پاتر و محفل ققنوس» صحنهای که ضیافت صبحانهی دانشجویان را به تصویر کشانده به وضوح نشانهای از دنیای جادوگری مشابهی با برند چریوس (تولیدکنندهی برشتوک صبحانه) را میبینید که نامش را (چری اولز) گذاشتهاند.
فیلم «هری پاتر و جام آتش» اژدهایان بسیاری را به تصویر کشیده، از جمله شاخدم مجارستانی
دومین مورد از دانستنی های دنیای هری پاتر این است که در تیتراژ پایانی فیلم «هری پاتر و جام آتش» جملهی عجیبی نوشتهاند: «هیچ اژدهایی در مراحل ساخت این فیلم آسیب ندیده است.» کاراکتر اژدها نخستین بار در فیلم «هری پاتر و سنگ جادو» به نمایش گذاشته شد، هنگامی که کاراکتر (هاگرید) در این فیلم صاحب بچهاژدهایی به اسم نوربِرت بود اما دیگر امکان نگهداری از آن را نداشت. اما بعدها و در فیلم «هری پاتر و جام آتش» کاراکتر اژدهایان بزرگسال وارد داستان فیلم شدند و در مسابقات دورهای سه جادوگر از آنها استفاده شد.
در بسیاری از فیلمها دیدهایم که در تیتراژ پایانی مینویسند «در ساخت این فیلم هیچ حیوانی آسیب ندید» اما دستاندرکاران فیلم هری پاتر ظاهراً مایل بودند که مخاطبانشان بدانند طی ساخت این فیلم هیچ موجود افسانهای نیز صدمهای ندیده.
مورد بعدی از دانستنی های دنیای هری پاتر این است که رمز ورود به وزارت سحر و جادو ترکیب اعداد (۲-۴-۴-۲-۶) بود، یعنی معادل واژهی (MAGIC) یا همان «جادو» روی شمارهگیر تلفنها است. نمیتوان چنین رمزی را برای چنان سازمانی مناسب و سری دانست اما به هر حال از جزئیات جالبی است که نشان میدهد دستاندرکاران تولید فیلم عملکردی تا این حد ریزبینانه داشتهاند.
مورد بعدی که از فهرست دانستنی های دنیای هری پاتر میتوان نام برد این است که «یان براون» خوانندهی سابق گروه «اِستون روزِز» در فیلم «هری پاتر و زندانی آزکابان» نقش یکی از جادوگرها را بر عهده داشت و در این سکانس مشغول خواندن کتاب «تاریخ مختصر زمان» نوشتهی استیون هاکینگ است. یان در این سکانس با استفاده از قدرت جادویی خود قهوهاش را هم میزند، به شکلی که انگشتش را روی هوا میچرخاند و قاشق درون فنجان میچرخد. به همین دلیل چشم مخاطب احتمالاً جلب حرکت او میشود، نه کتاب استیون هاکینگ. البته هیچ اشارهای نمیشود که آیا هاکینگ هم جادوگر است یا نه.
آینهی تمنا فقط یک بار و فقط در فیلم «هری پاتر و سنگ جادو» به تصویر کشیده شد.
یکی دیگر از دانستنی های دنیای هری پاتر این است که در فیلم «هری پاتر و سنگ جادو» دور آینه نوشته شده: «تمنای قلبت را به تصویر میکشم، نه چهرهات را.» بسیاری از مخاطبان داستانهای هری پاتر میدانند که واژهی (Erised) در نام آینهی تمنا (the Mirror of Erised) عملاً به واژهی (Desier) به معنای (تمنا) اشاره دارد که درواقع برعکس نوشته شده. اما کمتر پیش آمده مخاطبان به جملهی حکاکیشده روی این آینهی توجه کنند. این جمله درواقع جملهای انگلیسی است که به حالت برعکس (شبیه تصویر در آینه) نوشته شده:
Erised stra ehru oyt ube cafru oyt on wohsi
و اگر واژهها را برعکس کنید به جملهی زیر میرسید:
I show not your face but your heart’s desire
جملهای که در فارسی بدینگونه ترجمه میشود: «تمنای قلبت را به تصویر میکشم، نه چهرهات را.» دستاندرکاران فیلم بدینترتیب کاربرد آینه را به شیوهای عجیب برای مخاطب به تصویر کشیدهاند.
سکانسی از فیلم «هری پاتر و جام آتش» اشاره به فیلم «هری پاتر و یادگاران مرگ» دارد، موضوعی که در زمان اکران فیلم اصلاً برای مخاطب معنایی نداشت. یادگاران مرگ نشانی مثلثیشکل (اشاره به شنل نامرئی) دارد که درونش خطی رسم شده (اشاره به چوبدستی) و دایرهای نیز بر آن محاط است (نشانهی سنگ رستاخیز). در این سکانس همانطور که از عکسش پیداست نشان یادگاران مرگ را روی قفسهای شیشهای میبینید که دامبلدور به آن خیره شده.
مورد جالب دیگری که از دانستنی های دنیای هری پاتر میتوان اشاره کرد این است که در یکی از سکانسهای فیلم «هری پاتر و سنگ جادو» کاراکتر نِویل از مادربزرگش یک گوی یادآوری میگیرد. گوی یادآوری یک گوی شیشهای است که درونش از گاز سفیدرنگی پر شده و اگر لمسش کنید و گاز درون آن به رنگ قرمز درآید بدان معناست که چیزی را فراموش کردهاید. با این حال نویل هرچه فکر میکند یادش نمیآید چه چیزی را فراموش کرده، اما احتمالاً موضوع شنل اوست که فراموش کرده بپوشد.
پروفسور سوروس اسنیپ حتی هنگام دوئل با مکگانیگال در قسمت دوم فیلم «هری پاتر و یادگاران مرگ» در جبههی خیر میجنگد. دقیقاً پیش از جنگ هاگوارتز و پس از آنکه هری با سوروس رودررو میشود، پروفسور مکگانیگال وارد صحنه میشود و برای دفاع از دانشجویانش با سوروس میجنگد. سوروس تمایلی به جنگ ندارد و با جادو از خود دفاع میکند و هوشمندانه با جادوهایش، جادوهای مکگانیگال را منحرف میکند تا سحر او به دو مرگخوار اصابت کند، همینجاست که او چوب جادوی آنها را میدزدد و از پنجره فرار میکند.
مخاطب فیلم بعدها میفهمد که سوروس در جبههی خیر میجنگد، اما در همین سکانس از فیلم قسمت دوم فیلم «هری پاتر و یادگاران مرگ» هم مشخص است که او با جنگ مقابل مکگانیگال و کشتن دو مرگخوار و دزدیدن چوبدستی آنها قصد کمک دارد.
ورود دانشجویان بوباتون و دورمسترانگ یکی از زیباترین سکانسهایی است که در فیلم «هری پاتر و جام آتش» میبینیم. اما یکی دیگر از دانستنی های دنیای هری پاتر است که اگر نگاهی ریزبینانه به رقص آنها بیندازید تا ببینید رقصشان چقدر شبیه رقص آهنگ معروف ماکاریناست.
یکی دیگر از موارد دانستنی های دنیای هری پاتر این است که در فیلم «هری پاتر و شاهزادهی دورگه» در سکانسی کاراکتر هوریس اِسلاگهورن را میبینیم که خودش را به شکل صندلی درآورده اما پایش او را لو میدهد. افزودن این کاراکتر به جمع اساتید هاگوارتز اتفاق بسیار جالبی بود اما او در ابتدا تمایلی به انجام این کار نداشت. به همین دلیل برای آنکه خودش را از دید دیگران مخفی نگه دارد خانهاش را چنان به هم ریخت که انگار دزد به آنجا زده. خودش را هم به شکل مبلی درآورد اما پایش که از مبل بیرون مانده بود باعث شد او لو برود.
از دیگر دانستنی های دنیای هری پاتر میتوان به کاراکتر اسلاگهورن اشاره کرده که پیش از آغاز جنگ هاگوارتز در قسمت دوم فیلم «هری پاتر و یادگاران مرگ» معجون شانس مینوشد. او دقیقاً پیش از آغاز جنگ و همان موقع که مکگانیگال، آقای ویسلی و باقی اعضا دور قصرشان سپر بکشند معجونی به اسم فلیکس فلیشیز (یا همان معجون شانس) را سر میکشد. این ایدهی زیرکانهی او مؤثر واقع میشود و او در نهایت از این جنگ جان سالم به در میبرد. البته میتوان از زاویهی دیگری هم به این سکانس نگاه کرد، همین ایدهی او بود که در نهایت باعث شد گروه خیر بر شر پیروز شود.
یکی دیگر از موارد که در فهرست دانستنی های دنیای هری پاتر میتوان جای داد این است که در فیلم «هری پاتر و تالار اسرار» کاراکتر ران شنلی به تن دارد که مشخصاً از شنل دیگران کهنهتر و محقرتر جلوه میکند، شاید به این دلیل که شنلش دست دوم بوده. ران ویسلی خانوادهی ثروتمندی نداشت و دارکو مالفوی نیز در فیلم «هری پاتر و سنگ جادو» او را به همین دلیل مسخره میکرد. جالب اینجاست که طراحان لباس این فیلم ریزبینانه به این موضوع نظر داشتهاند و حواسشان بوده که ران باید شنلی کهنهتر از باقی دانشجویان به تن کند. البته نکتهی جالب توجه و متناقض این موضوع این است که تمام یونیفرمهای دانشجویان ساخت برند معروف و لوکس هِرودز است!
در تیتراژ پایان فیلم «هری پاتر و سنگ جادو» مقابل نام بازیگر لرد ولدمورت نوشتهاند: «آنکه نباید نامش برد»! رِیف فاینز که در فیلم «هری پاتر و سنگ جادو» نقش لرد ولدمورت را بر عهده داشت اما آنچه مخاطب از ابتدا میبیند این است که در فیلم «هری پاتر و سنگ جادو» ولدمرت نقش پرفسوری مرمز به اسم کوئیرل را بازی میکرد. به همین دلیل ریچارد بِرمِر، کارگردان این فیلم تصمیم میگیرد نام این کاراکتر را در تیتراژ پایانی فیلم به کار نبرد.
مورد بعدی از دانستنی های دنیای هری پاتر به مار ناگینی مربوط میشود. کاراکتر ناگینی را نخستینبار در فیلم «هری پاتر و جام آتش» دیدیم اما برخی به اشتباه باور دارند این مار، همان ماری است که هری پاتر از باغ وحش لندن آزاد میکند. نخستین سکانسی که این کاراکتر در فیلم «هری پاتر و جام آتش» ظاهر شده همان لحظهای است که از روی پلهها به سمت پیتر پتیگرو، بارتی کراوچِ پسر و لرد ولدمورت میخزد. دستاندرکاران «هری پاتر و جام آتش» با انعکاس تصویر این کاراکتر در لوگوی شرکت وانر برادرز قصد دارند مخاطب را آماده کنند.
فلشبکهایی که گذشتهی لرد ولدمورت را به تصویر میکشند یکی از بهترین قسمتهای سری فیلمهای هری پاتر محسوب میشوند. در این سکانس مورد نظر از فیلم «هری پاتر و شاهزادهی دورگه» میبینیم که دامبلدور جوان به سراغ تام ریدل میرود، یعنی کودکیهای لرد ولدمورت. بنابراین از دیگر دانستنی های دنیای هری پاتر این است که مخاطب فیلم میتواند عکسی از غاری را روی دیوار اتاق تام ببیند که او بعدها هورکراکس (یا همان جاودانساز)ش را در آنجا پنهان میکند.
در همان فلشبکی که اتاق خواب تام ریدل را به تصویر میکشد همچین هفت سنگ را میبینیم که کنار هم چیده شدهاند. این سنگها درواقع اشاره به این موضوع دارند که ریدل در آینده و در نقش لرد ولدمورت روحش را بین هفت هورکراکس تقسیم میکند و درواقع نشان از سقوط او به جادوی سیاه است.
قسمت دوم فیلم «هری پاتر و یادگاران مرگ» سری داستانهای هری پاتر را به نحوی بسیار زیبا به پایان میبرد. این فیلم به زمانی فلشبک میزند که هری، ران و هرمیون با عنکبوتهای غولپیکر، ترول، دیمنتور و گرگینه میجنگند، همان دشمنانی که در سه فیلم اول با آنها رودررو شده بودند و بیننده احتمالاً آنها را یادشان نمانده.
یکی از بهترین سکانسهای زیبای فیلم «هری پاتر و سنگ جادو» زمانی است که هرمیون نام پدر هری، جیمز پاتر، را در میان قهرمانان کوئیدیچ به او نشان میدهد و هری را از بند اضطراب میرهاند. اما نام مکگانیگال هم کنار نام پدر هری به چشم میخورد و به سال ۱۹۷۱ اشاره میکند، یعنی زمانی که مکگانیگال دانشجوی هاگوارتز بود. اتفاق جالب اینجاست که این موضوع با فیلم با «جانوران شگفتانگیز: جنایات گریندلوالد» در تضاد است، چون در این فیلم که سال ۱۹۲۷ را به تصویر میکشد مکگانیگال استاد دانشگاه هاگوارتز معرفی میشود.
در همان قفسهای که قهرمانان کوئیدیچ را به تصویر میکشد، درست پشت کاپ قهرمانی جیمز پاتر و مکگانیگال جایزهی دیگری هم به چشم میخورد، جایزهای که برای خدمات خاص در هاگوارتز به تام ریدل تعلق گرفت. ریدل این جایزه را در دوران دانشجوییاش با دوز و کلک به دست آورد، آن هم زمانی که مرگ مونینگ میرتِل را به گردن هاگرید و آراگوگ، عنکبوت او، انداخت. این موضوع در فیلم «هری پاتر و تالار اسرار» روایت میشود اما بعدها میفهمیم که هاگرید و آراگوگ بیگناه بودهاند و خود ریدل با باسیلیسکش مسئول مرگ مونینگ بودند.
در مجموعه کتابهای هری پاتر میخوانیم که پتونیا دورسلی، خالهی هری پاتر، لباسهای قدیمی پسرش، دادلی، را برای یونیفورم مدرسهی هری رنگ میزند، لباسهایی که برای هری بسیار بزرگ است و این البته یکی از بدرفتارهای خالهی هری است که در کتاب به آنها اشاره شده. اما از دیگر دانستنی های دنیای هری پاتر این است که در نسخهی فیلم به این جزئیات نپرداختهاند، هرچند در این سکانس میبینیم که خالهی هری مشغول رنگزدن لباس است.
یکی دیگر از دانستنی های دنیای هری پاتر این است که در فیلم «هری پاتر و تالار اسرار» یکی از انتخابهای ساعت سحرآمیز مالی ویزلی نوشته «زندان». خانهی خانوادهی ویزلی معروف به (بارو) یکی از مجللترین خانههایی است که در سری فیلمهای هری پاتر میبینیم. این خانه هم بینندگان فیلم و هم هری پاتر را با خانوادهی جادوگر ویزلی آشنا میکند. مالی ویزلی هم که جزئی از این خانواده است ساعتی سحرآمیز دارد که جای اعضای خانوادهاش را در هر لحظه نشان میدهد. یکی از نشانههای روی این ساعت نوشته (زندان). البته که بعد است پای خانوادهی اصیل ویزلی به زندان باز شود اما همینکه چنین نشانهای روی این ساعت نوشته هم جالب است و هم جای تعجب دارد.
ساعت سحرآمیز مالی ویزلی که در مورد قبل هم خواندید نشانهی دیگر دارد که نوشته (دندانپزشک). اما جالب اینجاست که در دنیای جادوگر هیچ دندانپزشکی تعریف نشده است. در فیلم «هری پاتر و شاهزادهی دورگه» میبینیم که هرمیون برای پروفسور اسلاگهورن توضیح میدهد پدر و مادرش دندانپزشک هستند. اسلاگهورن کاملاً گیج میشود و تصور میکند شغل خطرناکی است و اینگونه است که میفهمیم دندانپزشک در دنیای جادوگران وجود ندارد.
با این حال در این فیلم میبینیم که نشان دندانپزشک برای آرتور ویزلی وجود دارد، شخصیتی که شیفتهی ماگِلها (انسانهای معمولی) و مسائل مربوط به آنهاست.
فیلم «جانوران شگفتانگیز» و «نیوت اسکمندر» نقش اصلی آن نخستینبار در سال ۲۰۱۶ به بینندگان ژانر فانتزی معرفی شد. اما همچنان میتوان رد پای این کاراکتر را در فیلم «هری پاتر و زندانی آزکابان» دید. در این فیلم پس از آنکه هری پوستین سحرآمیز را از فرِد و جورج گرفت نقشهی غارتگران را با جادو بست. اما دقیقاً پیش از این لحظه بینندهی فیلم میتواند نیمنگاهی به آن بیندازد و آنجاست که اگر فیلم را نگه دارید میتوانید نام نیوت اسکمندر را روی نقشه ببینید.
از دیگر دانستنی های دنیای هری پاتر میتوان به این نکته اشاره کرد که کاراکتر دابی نخستینبار در فیلم «هری پاتر و تالار اسرار» به مخاطب فیلم معرفی شد و سپس او را در قسمت اول و دوم فیلم «هری پاتر و یادگاران مرگ» دیدیم. اما در فیلم «هری پاتر و جام آتش» و هنگام برگزاری جام جهانی کوئیدیش این کاراکتر لحظهای از جلوی دوربین میگذرد.
در فیلم «هری پاتر و محفل ققنوس» و در زمان نبرد وزارت سحر و جادو میبینیم که هری، لوسیوس مالفوی را خلع سلاح میکند. در این لحظه که سیریوس بلَک کنارش هری ایستاده به او میگوید: «آفرین جیمز!». این در حالی است که با فلشبکی در فیلم میبینیم سیریوس پیشتر همین جمله را هنگامی به پدر هری گفت که جیمز پاتر سوروس اسنیپ را در نوجوانی جادو کرد.
در قسمت دوم فیلم «هری پاتر و یادگاران مرگ» که بخش پایانی سری فیلمهای هری پاتر است میبینیم که هری، ران، هرمیون، جینی و دراکو همگی بزرگ شدهاند و ازدواج کردهاند و تشکیل خانواده دادهاند. همانطور که در تصویر بالا میبینید تام فلتون، بازیگر نقش دراکو مالفوی، در این سکانس همراه همسرش از پسرش خداحافظی میکند اما جالب است بدانید که همسر او در این سکانس درواقع نامزدش در دنیای واقعی بوده. او در مصاحبهای این اتفاق را تأیید کرده و گفته: «اولش تمایلی به بازی نداشت اما راضیش کردم. سه روز با هم سر صحنهی فیلمبرداری بودیم و خیلی هیجان داشتیم.»
و اما مورد آخر از دانستنی های دنیای هری پاتر : در فیلم «هری پاتر و سنگ جادو» صحنهای را میبینیم که خراش روی پیشانی هری میسوزد و کاراکتر کویرینوس کوئیرِل هم پشت به او ایستاده. درواقع دلیل سوزش خراش او این است که لرد ولدمورت (یعنی همان چهرهی پشت سر کوئیرِل) به هری خیره شده. اما جالب اینجاست که مخاطب فیلم وقتی میبیند پروفسور اسنیپ به هری خیره شده تصور میکند سوزش خراش هری به دلیل احساس خطر از سوی اسنیپ است اما بعدها متوجه میشویم که اسنیپ قصد کمک به هری را دارد.
البته نشانههای این موضوع از این هم فراتر میرود و هنگامی که کوئیرل پشت به هری ری صندلی مینشیند، درواقع صورت ولدمورت رو به هری قرار میگیرد، همان صورتی که کوئیرل با دستار پوشانده است. مخاطب فیلم بعدها متوجه میشود که چهرهی ولدمورت پنهان در پشت سر کوئیرل است، بنابراین در این سکانس ولدمورت به هری خیره شده.